Anadolu’nun hemen hemen her bölgesinde kazlara rastlamak mümkündür. Kazlar, sürü şeklinde dolaşmayı seven canlılardandır. Ayrıca kaz hem etinin hem de yumurtasının lezzeti ile tanınır. Bu nedenle ülkemizde oldukça fazla yetiştirilmektedir.
Kazlarda da üreme için hem erkek hem de dişi ayrımı vardır. Sürünün devam edebilmesi için bir sürü içerisinde mutlaka erkek ve dişi kaz bulunmak zorundadır. Eğer kaz yetiştiriciliği yapmak istiyorsanız bir erkek birde dişi kaz alarak işe başlamanız gerekir. Peki, kazlarda cinsiyet ayrımı nasıl yapılır?
Bu ayrımı yapabilmek için bazı püf noktaları bilmeniz yeterli olacaktır. Böylece kısa bir kontrol sayesinde hangi kazın dişi hangi kazın erkek olduğunu rahatlıkla anlayabilirsiniz. Ayrıca sadece erkek kaza ve dişi kaza ait özellikler de bulunmaktadır. Bu özellikleri bilirseniz de kazlarda cinsiyet ayrımını yapabilirsiniz.
Kloaka Muayenesi Yaparak Cinsiyet Belirleme
Bazı kaz cinslerinde fiziksel özelliklere bakarak cinsiyet ayrımı yapmakta zorlanabilirsiniz. Bu tür durumlarda ise kloaka muayenesi yapmak zorunda kalabilirsiniz. Kloaka muayenesi, kazların cinsel organlarının kontrol edilmesi anlamına gelir.
Kloaka muayanesi ile kazlarda cinsiyeti belirlemek için şu aşamaları yerine getirmelisiniz:
- Öncelikle kazı yakalayıp yukarı kaldırın.
- Ardından herhangi düz bir zemin üzerine kazınızı yatırın.
- İşaret parmağınızı kloaka içerisine 1.5 ya da 2 cm kadar sokun.
- Parmağınızı kullanarak kaza ait cinsiyet organını dışarıya çıkarın.
- Kazınız erkek ise penis dışarıya çıkar.
- Kaz dişi ise genital bölge yükselir.
Bu aşamaları yerine getirerek kazın cinsiyetini belirleyebilirsiniz. Ancak bu işlemi uzman olan birinin yapması gerekir. Aksi halde kazların cinsel organlarına zarar verebilirsiniz. Cinsiyet ayrımı için bu işlemi yapmaktan tiksinenler ise fiziksel özelliklere bakarak cinsiyet ayrımı yapmaya çalışabilirler. Ancak en doğru ve kesin bir sonucu kloaka muayenesi ile elde edebilirsiniz.
Erkek Kazın Fiziksel Özellikleri
Kloaka muayenesi yapmak istemeyen bireyler, fiziksel özellikler üzerinden cinsiyet ayrımı yapabilirler. Ancak bu yöntemde yanılma payı yüksek olur. Erkek kazların dişi kazlara göre farklı fiziksel yapıları bulunmaktadır.
Genellikle erkek kazlarda belirgin olarak ön plana çıkan fiziksel özellikler şunlardır:
- İnce ve yüksek bir sese sahiptirler.
- Vücut yapıları dişilere oranla daha büyüktür.
- Büyük başlı olurlar.
- Özel bir kaz ırkı olan Çin kazlarının erkek olanlarında ise gagalarının uç kısımlarında topuz bulunur.
Bu özelliklere bakarak kazlarda cinsiyet ayrımı yapmaya çalışabilirsiniz. Ancak kesin bir cinsiyet ayrımı için bu özellikleri bilmeniz yeterli olmayabilir.
Dişi Kazın Fiziksel Özellikleri
Hem erkek kazı hem de dişi kazın fiziksel özelliklerini iyi bilmeniz gerekir. Cinsiyet ayrımı için bu özellikleri detaylı bir şekilde incelemelisiniz.
Dişi kazın özellikleri ise şunlardır:
- Kaba ve kısık bir ötüşe sahiptirler.
- Karın yapıları son derece yumuşak olur.
- Pelvis kemikleri geniştir. Bu da yumurta verdiklerine işaret eder.
Bu kriterleri inceleyerek kazın erkek mi yoksa dişi mi olduğunu anlayamaya çalışabilirsiniz. Bunun için hem erkeği hem de dişiyi yan yana alıp incelemeniz daha doğru olur.
Kazlar Cinsiyet Ayrımının Önemi
Kazlar sürü halinde yaşadıkları için sürünün oluşması için bir erkek bir de dişi kaza ihtiyaç vardır. Genelde büyük sürülerde ise iki dişi kaza bir erkek kaz yeterlidir. Kaz yetiştiriciliğinin devamı için cinsiyet ayrımının yapılması önemlidir.
