Geçimini kümes hayvancılığı ile sağlayan biri, elindeki hayvanların sağlığına da dikkat etmek zorundadır. Beslenmelerine, barındıkları ortamın temizliğine, tükettikleri gıdanın temiz ve doğru olmasına dikkat edilmezse, ölümcül mikroplar kapabilir ve bu mikropları tüm kümese yayabilirler. Bu da ciddi bir mali kayıp anlamına gelebilir. O zaman tavuklarda bakteriyel hastalıkların nedenleri nelerdir, bu hastalıkların ne gibi önlem ve tedavileri vardır? İnceleyelim.
Bakteriyel Hastalık Çeşitleri
Kanatlı hayvanların karşılaşabileceği pek çok bakteri, bu bakterilerin yol açtığı pek çok ölümcül hastalık vardır. Detaylı inceleyelim:
Kanatlı Tifosu: Tüm kanatlı hayvan cinslerinde görülebilir. Bulaşıcı ve öldürücü özellikteki bir hastalık türüdür. İki yolla bulaşabilir; yumurta yolu ile ve bir tavuktan diğerine yatay yolla bulaşır. Buna göre tifolu bir tavuğun yumurtlaması sonucu tifolu bir civciv gelir, diğer yandan tüm hayvanların aynı yemlikten ve suluktan beslendikleri için kullanılan bu ortak beslenme alanları hayvanlar arasında hastalığın yayılmasına sebep olur.
Hastalığın bulaşmasının ardından yaklaşık 10 gün içerisinde hayvanlar ölmeye başlar ve bu oran %20- 80 civarına kadar çıkar. Tedavi için antibiyotik kullanılabilir ancak kesin sonuç alınacağının garantisi yoktur. Kurtulan hayvanların yumurtası da damızlık amacıyla kullanılamaz.
Kolibasillozis: Mikrop kaynaklı bir hastalıktır. Tek başına hastalığa sebep olduğu gibi başka hastalıkları güçlendirici etkisi de vardır. Dışkı ile birlikte yumurtanın kabuğundan sızarsa civcivi öldürücü etkisi olur. Bunun dışında her türlü yaradan bulaşabilir. Öldürücü etkili bir bakteridir.
Başlangıçta belirti görülmez, ani ölümler şeklinde görülebilir. Mikrop yumurtanın kabuğundan girerse, civciv çok fazla yaşamaz ya da yaşasa bile işe yaramaz. Hastalık pek çok bölgeye yerleşebilir ve yerleştiği yerde şişkinliğe sebep olarak hayvanı halsiz bırakır. Hastalık teşhis edildiğinde önce hastalıklı yumurta ve civcivler ayrılmalı, ardından antibiyotik tedavisine başlanmalıdır.
Genç Hayvanlarda Görülen Türler
Kronik solunum Sistemi Hastalığı: Genç hayvanlarda daha fazla görülen bir hastalıktır. Daha çok piliç, tavuk ve hindilerde görülür. Oldukça yaygın olan bu hastalık, solunum yolu aracılığı ile bulaşır. Bunun dışında bulaşık şeklinde yem ve su, toz, toprak gibi faktörler de hastalığın yayılmasında etki eden faktörlerdir.
Hastalığa yakalanan tavuklar, hırıltılı nefes alır ve solunum zorluğu yaşadığı için başını öne eğip ağzını açarak ötüyormuş gibi nefes alır. Burun ve göz akıntısı ile birlikte göz kapanması yaşarlar. İyileşen tavukların yumurtası, uzun zaman hastalıklı şekilde çıkmaya devam eder. Tedavi için antibiyotik tedavisi uygulanır. Bunun yanı sıra yemlere protein, mineral ve vitamin ilaveleri yapılır.
Enfeksiyöz Sinovitis: Genç piliçlerde görülür. En önemli belirtisi eklemlerde görülen şişkinliktir. Bulaşıcı özellikte bir mikroptur. Hastalığı taşıyan piliçten yumurtaya geçer. Hayvandan hayvana da bulaşması mümkündür.
Eklem şişkinliğinin yanı sıra hayvanın ibiğinde solma ve küçülme, tüylerinde de kabarma görülür. Teşhisi için laboratuvara götürülür ve teşhisten sonra hastalıklı olanlar ayrılır. Beslendikleri ve barındıkları nokta temiz tutulmalıdır. Hemen ardından yapılacak antibiyotik tedavisi ve vitamin takviyesi ile hastalık ortadan kaldırılabilir.
Erken Tedbir İçin Kontrol Önemli
Görüldüğü gibi hastalıklar çoğunlukla hayvanların ölmeye başlamasıyla ortaya çıkıyor ancak bu da geçimini sağlayan hayvancıyı zora sokan bir durum. Bu yüzden virüs bulaşıp hayvanlar telef olmaya başlamadan önce hastalığın tespit edilmesi, kontrol altına alınmasını da kolaylaştıracaktır.
Bunun için hayvanların yaşam alanları düzenli olarak temiz tutulup bakım yapılmalı, ayrıca hayvanlar düzenli olarak veteriner kontrolüne sokulmalıdır. Sıkça denetlenen hayvanların sağlığını bozacak bir bakteri yayılmaya başladığında, bu durumu erken fark etmek ziyanı da azaltacaktır.
