Tavuklarınızın yumurta verimin düşmesinin çok fazla nedeni olabilir. Bu durum oldukça tartışılan ama bir türlü çözüme varılamayan bir sorun haline gelmiş. Bu konu hakkında o kadar fazla soru geliyor ki, artık sizlere güzel bir açıklama zamanının geldiğini düşünerek makalemize başlayabiliriz. 3 Yılı aşkındır tavuk bakmaktayım yumurta verimin neden düştüğünü her yıl gözlemlemekteyim. Şikayet etmenin bir anlamı yok önemli olan farkında ola bilmektir. Kümes hayvanlarımızda aynı bizim gibi olaylara tepki vermektedir. Bir tavuğunuzun yumurta sallarken birden bire kesmesinin bir nedeni olmalı değil mi? Tavuklarımız aylarca salar ve bazen ara verirler bir diğer adıyla tünerler. Bu tüneme onların en büyük hakkıdır onlardan bu denli sürekli çalışmalarını isteyemezsiniz sanırım. Bu kuşlar normal yabani hayatlarında yılda 20 yumurta falan salıyorlar. Bu kadar yumurta aldığınıza sevinmelisiniz.
Asıl konumuza gelebiliriz. Tavukların yumurta salmaması mevsimler değişimler yüzünden olmaktadır. Genel olarak mevsim değişimlerinde tüy değişimiyle birlikte küçük bir ara verirler. Tüy değişimlerinde oldukça fazla protein tüketen tavuklarımızın yumurta verimi de buna göre düşmektedir. Tabi bu durum ortam değişiklikleri, sürü içerisindeki huzursuzluk, horozun çok olması ve hastalık olması gibi birden fazla unsuru da içerisinde barındırmaktadır. Kümes ortamını gözlemleyin stres ve hastalık yok ise hayvanlarınız tüy değişimin dedirler tüy değişimi de gözlemle yemediyseniz. Bazen tavuklar mevsim değişimlerinde yumurta salma aralıklarını açarlar. Normal bir süs tavuğu haftada 3-4 Yumurta verirken bir yumurta tavuğu haftada 5-6 arası yumurta vermektedir. Böle makine gibi çalışan hayvanlar gün gelip ara vermeye karar verebilirler. Bu durumu da fazla şaşırmayın. Bazen tavuklarımız için ortam değişiklikleri de onların salımını etkiler ortama alışana dek salım yapmazlar.
Hepsini bir kenarı bırakıp biraz düşünelim! Tavuklarınız neden salmıyor? Kümes içerisinde ki tespitler sonucu hiç bir etkenin olmadığına eminsiniz, stres yok hastalık yok tüy dökümü yok ortam değişikliği yok o halde neden salmıyorlar? Tavuklarımızın beslenmelerine bakın yeterli beslenemedikleri zamanda vücut enerjisine yetmeyen besin oranı hayvanlarımızın yumurta verimini etkileyebilir. Bir tavuk ortalama günlük 115-130 gram arası yem tüketmeli bu yem tüketiminin %70 Kısmı proteinler %20 kısmı karbon hidratlar %10 kısmı ise tahıllar. Buna örnek olarak bir yem karışımı sunmak isterim. Yumurta yemi koz yem yada pro yem / %70 – Buğday Karbonhidrattır. %20 – Tahıl olarak ise Arpa ve benzeri destek ürünleri kullanılabilir %10 …
Hava sıcaklığını da unutmayalım ani hava değişimleri hayvanları etkileyebilir. Hayvanlarınız bu hava değişimlerinde yumurta salmayı bırakabilirler. Ortalama haftalık salım yaptıkları miktarın altına düşebilirler bu durum 15 ile 3 ay arasında değişmektedir. Bu aralarda tavuklarınız salımına ara verebilir salar ama az salarlar. Aynı zamanda kümesinizde bulunan yaşlı tavuklarınızda az salım yaparlar 2 yaş üzeri tavuklarınızın yumurta verimi zaten az olacaktır. Bazı arkadaşlar ise çiftlik hayvanları alarak getirip kümes ortamına bırakıyorlar ve onlardan yumurta bekliyorlar evet yumurta verimi devamlı olarak sağlarlar lakin biraz zaman geçip ortama adapte olunca hayvanlarınız az salmaya başlayacaktır. Bunun nedeni ise aslında ortam farkıdır. Çiftlik hayvanları dar yerlerde beslenirler özgürce gezemezler bu durum ise onların çok salım yapmalarını sağlar lakin geniş arazilerde gezen tavuk yumurta verimi oldukça düşük olacaktır. Unutmayın tavuk ne kadar az hareket ederse o kadar fazla yumurta salar. Tercihimiz gezmeleridir çünkü gezen tavuk yumurtası daha sağlıklıdır.
Not: Hayvanların bitlerini kontrol edin bitli hayvan yumurta salmaz. Hayvanlarınızı takip edin farklı yerlere gizli yerlere yumurta salıyor olabilirler. Folluk altlarını kontrol ediniz ıslak folluklarda yumurta salmazlar.
